In de radioberichten deze morgen viel te horen dat de FOD Binnenlandse Zaken tijdelijk het nummer 1722 activeert, omdat het KMI zou gewaarschuwd hebben voor zwaar weer, meer bepaald voor een verhoogd risico op storm en wateroverlast. Verder werd meegedeeld dat tijdens de periode van corona-maatregelen het nummer 1722 in een aantal regio's zal doorverwijzen naar het e-loket van de brandweer.

          Omdat ik er het fijne van wou weten, in concreto over dat e-loket, ging ik op de site van de FOD op zoek naar de tekst van de persmededeling. Wat daar te lezen stond? Ik citeer letterlijk: gelet op de crisissituatie waarin ons land zich vandaag bevindt, moeten de operatoren in de noodcentrales 112, die ook de oproepen naar het nummer 1722 afhandelen, zich op dit moment volledig toeleggen op het afhandelen van noodoproepen (dringende medische hulpverlening en dringende brandweerhulp) en oproepen voor dokters van wacht die al dan niet verband houden met een COVID-19 besmetting...Tot hier leek alles me vrij duidelijk, maar daarna ging de tekst dieper in op een of andere mogelijks afwijkende lokale situatie: ...het nummer 1722 zal daarom enkel bereikbaar zijn voor de inwoners van die gemeenten waarvan de brandweerzone niet over een digitaal loket voor niet-dringende brandweertussenkomsten beschikt...Tja, tweemaal 'niet'. Zoiets is niet erg bevorderlijk voor een goed begrip en dan is er ook nog dat al dan niet dringende karakter. Stel dat mijn kelder aan het vollopen is, vanaf welk waterpeil is er dan een dringende tussenkomst aangewezen? Mag ik daar wel zelf over beslissen? Er staat trouwens ook geen enkele letter te lezen over wat te doen bij brand, terwijl het toch in essentie over brandweerhulp gaat. Mag ik die heren opbellen indien door al dat water de zekeringen gesprongen zijn en het begint te vonken? Of is daar weer een ander nummer voor gereserveerd?
Maar er was nog méér: ...wanneer je brandweerzone over een elektronisch formulier beschikt, moet je dat formulier gebruiken als je niet-dringende brandweerhulp nodig hebt...Eindelijk toch enige duidelijkheid. Maar laten we even bij het wassende kelderwater blijven: zolang je zelf nog niet bent verdronken of in brand staat én je intussen ergens dat elektronisch formulier hebt gevonden, val dan die mensen ginds vooral niet lastig via het noodnummer. En ik las verder: ... Wanneer je brandweerzone over een elektronisch formulier beschikt, maar als je geen internet hebt (dat formulier zou dus beschikbaar zijn, maar je hebt even geen internet om je daarvan te kunnen vergewissen...Hallo?) of als het e-loket door technische redenen niet zou werken (lijkt niet onmogelijk), mag je uitzonderlijk voor brandweerhulp door storm- of waterschade toch bellen naar 112.

          Wat is dat nu met mij, vroeg ik me af. Waarom versta ik dit niet? Ligt het aan het ochtendlijke uur en ben ik nog niet goed helder in mijn hoofd? Ik kon maar best eens gaan kijken op de site van het KMI, naar de weersverwachting voor onze kust. Misschien werd daar helemaal geen zwaar weer verwacht en zou de water- en andere overlast beperkt blijven tot Limburg, de Oostkantons...
Ik bleef meteen hangen bij de toelichtingen in geval van een hittegolf... Het KMI spreekt van een landelijke klimatologische hittegolf wanneer de maxima in Ukkel gedurende minstens 5 opeenvolgende dagen tenminste 25 graden halen, waarbij op minstens 3 dagen ten minste 30 graden wordt gehaald... Voilà, dat was duidelijk. We verkeerden in een heuse hittegolf. Daar mocht geen twijfel over bestaan. En dan waren er die kleurcodes om het allemaal nog wat meer in de verf te zetten:
GROEN: weinig gevaar - geen bijzonder risico op natuurbrand (een hele geruststelling)
GEEL: gevaar - natuur begint droog te worden - brandweer is waakzaam (anders niet dan?)
ORANJE: hoog gevaar - in de natuur is het nu brandgevaarlijk
ROOD: acuut brandgevaarlijk... (met enkele extra aanbevelingen voor de attente burger met op de laatste regel: contacteer bij gevaar steeds de hulpdiensten)
Werd daarmee het nummer 1722 bedoeld? 112? We waren terug bij Af.
Net toen ik Google wou afsluiten, viel mijn oog op het onbenullige zinnetje: 'Nu hittegolf kopen?' Het bleek de titel te zijn van een roman van de hand van een zekere Suzanne Vermeer, waarin de vondst van een lijk wordt beschreven tegen de achtergrond van een hittegolf in de diep Portugese Algarve.
Voorlopig interesseerde het verhaal van de hittegolven me maar matig meer.

          Maar waar zou ik nu iets kunnen vinden over die 'storm en wateroverlast' van de FOD BZ? Ik googelde de woordcombinatie en kwam uit op een artikel in Het Laatste Nieuws. Gisteren werd code geel uitgeroepen voor gladheid op de weg, vandaag waarschuwt het KMI voor code oranje voor gladde wegen en voetpaden. Maar wat betekenen die kleurcodes eigenlijk?
Er mocht geen twijfel over bestaan: het artikel behandelde dreigend of manifest zwaar weer tijdens de barre wintermaanden. Dat is uiteraard iets anders dan omgewaaide bomen en overstromende beken bij onweer in putje zomer. Maar het artikel was daarom niet minder interessant want jawel, daar prijkten ze weer, de 4 kleuren en hun betekenis, weliswaar hier in een andere context:
GROEN: weinig kans op overlast door sneeuw, ijzel, rijm- of ijsplekken...
GEEL: wees alert...(voor ijs- en rijmplekken en gladheid door aanvriezende regen en motregen, sneeuw en dies meer)
ORANJE: wees voorbereid...(op nog erger)
ROOD: onderneem actie...(er wordt de burger ten stelligste aangeraden zoveel mogelijk binnen te blijven, niet voor hij eerst gepaste beschermingsmaatregelen heeft genomen voor zijn bezittingen, huisdieren en -genoten)

          Zouden die handige kleuraanduidingen uit de koker kunnen gekomen zijn van wijlen Armand Pien? Het zou me niet verbazen. Toch werd er geen patent op genomen, want zie: nauwelijks 2 jaar geleden, lange tijd dus na de opruststelling van de immer gekscherende weerman uit onze jeugd, dook plots in onze winkelrekken, en dit via een heus koninklijk besluit, de Nutriscore op om op eenvoudige wijze de voedingswaarde te tonen van een voedingsproduct. Handig toch? Een van onze hoofdmissies is aan de consumenten alle tools te bieden waarmee ze de allerbeste keuze kunnen maken.
Om al dat moois te kunnen realiseren werden 5 letters ingevoerd, in de verf gezet door, jawel, een kleurenpalet gaande van 2 tinten groen over geel en oranje tot rood. Heel intuïtief. De score die van toepassing is, springt in het oog door de grootte van de letter en de gehighlighte (iets voor het Groot Dictee der Nederlandse Taal) kleurzone.

En het is nog niet gedaan, want wat toverde onze overheid in de aanloop naar de Vlaamse en andere feestdagen uit haar hoed? Een druktebarometer, ingegeven door de overigens terechte vrees dat onze stranden, pretparken, zwemvijvers en dies meer tijdens de zomermaanden dreigden overspoeld te worden door naar vertier hunkerende toeristen indien er niet op gepaste wijze zou bijgestuurd worden. De belangrijkste onder de barometers is ontegensprekelijk deze van de Belgische kust. Op www.dekust.be kan ten allen tijde de huidige status geraadpleegd worden en dit via een dashboard, jawel. Dit dashboard toont de drukte in de verschillende zones langs de kust voor het laatst gekende tijdstip en wordt elke 15 minuten vernieuwd. Voor wie een dagje strand wil meepikken en rond Merelbeke al een uurtje in de file staat aan te schuiven, zijn die frequente updates best handig. Even op de gsm de kustsite raadplegen en men kan van achter het stuur met de huisgenoten overleggen of het Middelkerke of Heist zal worden.
De druktebarometer dus. Hoe die werkt? Heel eenvoudig. Er zijn 4 druktecategorieën:
RUSTIG (wat je normaal op dijk en strand mag verwachten op een regenachtige dag, in het tussenseizoen, tijdens donkere novemberdagen wanneer op de dijk van Middelkerke en elders nagenoeg alle drank- en eetgelegenheden dicht zijn...)
GEZELLIG (voor de doorsnee strandganger betekent dit, we zijn immers sociale wezens: oef, al blij dat we daar straks niet alleen zijn)
DRUK (niet meer zo gezellig)
ZEER DRUK (het is er bijna over)

Ge houdt het niet voor mogelijk, maar ook hier die kleuren weer (wellicht zijn die als extraatje bedoeld voor wie lijdt aan ernstige woordblindheid : twee tinten groen (zoals bij de Nutriscore !), een tint geel en eentje oranje. Nee, rood ga je in dit barometerpalet niet vinden. Zou immers zomaar eens de hooligans op het strand op verkeerde gedachten kunnen brengen. In mijn stoutste verbeelding zie ik de parasols al in het rond vliegen...

          Naast de druktebarometer, bedoeld voor binnenlandsgebruik dus, is er het reisadvies, nog net vóór de grote zomer-uittocht uitgevaardigd door onze federale overheidsdienst BZ, die via zijn site informatie en richtlijnen verschaft om zich zo veilig mogelijk naar druk bezochte oorden buiten ons land te kunnen begeven, daar te verblijven en terug te keren (dat laatste mits het invullen van het PHPLF, het fameuze Public Health Passenger Locator Form. Let op, vergeet dan vooral niet uw spruiten op de achterzitjes te vermelden).
U hebt het al geraden. Voor een goed begrip werd ook hier geopteerd voor het gebruik van die handige kleurcodes. Daar gaan we:
GROEN: (geniet van uw vakantie, maar vergeet niet: in sommige landen is er een coronatest verplicht. Dit betekent: zo'n lange staaf die in een van uw neusgaten wordt geboord...)
ORANJE: oranje zones zijn steden, gemeenten, districten, regio's of landen (continenten ook?) waarvoor een hoog gezondheidsrisico is vastgesteld op basis van objectieve epidemiologische criteria... Voor deze zones raadt België reizen sterk af, maar er is geen formeel verbod. Bij terugkeer wel het vriendelijk verzoek de coronatest te ondergaan en een dikke week de eenzaamheid van de quarantaine op te zoeken.
ROOD: voor deze zones vaardigt België een formeel reisverbod uit. Reizigers die desondanks toch vertrekken... worden verplicht getest op corona, vliegen 9 dagen in quarantaine en moeten daarna een tweede keer langs de huisarts (die staaf weer)...
Dit mag een helder systeem genoemd worden, mede dank zij die handige kleurcodes, getuigend ook van een streng maar rechtvaardig beleid vanwege onze overheid. Toch valt te verwachten dat deze goedbedoelde aanpak niet waterdicht zal zijn, want wat staat er zowaar in de kranten te lezen? Het blijft mogelijk dat wie met de auto terugkeert uit een rood gebied niet spontaan naar de dokter gaat voor een test. Zoiets brengt menige burger natuurlijk op bepaalde gedachten. Indien ik dat verdomde PHPLForm nu eens niet invul...

Er schiet plots een beeld door mijn hoofd. Niet dat het veel om het lijf heeft, maar wie kent niet dat onnozel spelletje Paintball schieten? Het was het gedoe met die reisadviezen dat me er deed aan denken. Stel u even voor. België haalt ongenadig met rood uit naar Zwitserland: voilà, voor heel uw meer van Genève en omstreken. En meteen wordt in een coalitie tussen Nederland, Duitsland, Zwitserland... de brede regio rond Antwerpen omsingeld en van alle kanten met fel oranje bestookt, als represaille.

          Kom, genoeg gezanikt over die kleuren. Oh, u wilt er nog eentje? Wist u dat zelfs onze notarissen erop verzot zijn? Hanteren zij trouwens niet al enige tijd de notarisbarometer, systeem waarbij men in een oogopslag de vastgoedactiviteit aan de kust kan vaststellen. Hoe intenser de kleurcode (echt waar!), hoe groter het aandeel van die gemeente in de vastgoedactiviteit aldaar...
Goed, dat was de allerlaatste. Wie zich persoonlijk verder wil verdiepen in het onderwerp kan ik nog de gordelindeling in de judosport aanbevelen, de kleurcodes op condensatoren en precisieweerstanden of deze bij de periodieke keuring van allerlei toebehoren (voor hijskranen) zoals daar zijn: hijsbanden en -kabels, stroppen, haken en klemmen...

          Natuurlijk is het allemaal goed bedoeld. Het gaat immers over ons aller veiligheid en gezondheid. We zijn trouwens al héél lang met die kleursignalen vertrouwd. Neem nu onze verkeerslichten. Een stom voorbeeld, hoor ik u zeggen? Toch niet! We staan er niet bij stil, maar weet u waar en wanneer groen-oranje-rood op menig kruispunt het levenslicht zagen (en geef toe: we zouden niet meer zonder kunnen)? In Londen, op 10 december '68, achttienhonderd achtenzestig wel te verstaan!

Dat het hanteren van die kleurcodes werd ingegeven omwille van de vaststelling dat wij maar niet in ons kot kunnen blijven, niet bij hevig weer en overstromende beken, niet bij vorst, ijzel en sneeuw, niet bij temperaturen van 30° en meer (waarbij we ons bij die gelegenheid bij voorkeur massaal verplaatsen naar overvolle stranden of naar nog verdere bestemmingen, zelfs in tijden van pandemische uitbraken), daar hoeft dus op zich niets mis mee te zijn. We zouden hoogstens kunnen opperen dat er de jongste tijd wat kwistig mee werd geklooid. Waarmee ik maar wil aangeven dat het al te gemakkelijk zou zijn om onze verschillende overheden zonder enige nuancering af te vallen.

          Zeg, heeft intussen al iemand aan al die Daltonisten gedacht? Zoveel % van onze bevolking toch, vooral bij mannen!
Het is maar dat die mensen al dat moois noodgedwongen moeten waarnemen in koele tinten van groenachtig grijs. Moet niet gemakkelijk zijn.