Ik geloof dat het rond de jaarovergang was dat de column van Steven Van Ammel in De Standaard meer dan gewoonlijk mijn aandacht trok. In zijn Van de boekhandel geen nieuws had hij het over een handvol studenten die door hun schrijfdocente waren meegetroond naar de lokale boekhandel, de plek waarvan mocht worden aangenomen dat hun werk daar ooit in de aanbieding zou liggen, wie weet zelfs verkocht worden. De heer Van Ammel had zich bij het groepje, amper een vijftal schrijvers in spe, gevoegd. Op hun vraag, hoeveel exemplaren hij gemiddeld van een dichtbundel verkocht kreeg, antwoordde hij: vier. En hij vervolgde: 'De eerste twaalf jaar zijn het ergst' en ook nog: 'Bidden kan helpen'. Dat laatste advies had hij van Margaret Atwood. Onthoudt u even die naam, waarde lezer.

Terwijl de heer Van Ammel probeerde zich de namen van debutanten uit de voorbije jaren voor de geest te halen, hoorde hij hoe de docente haar studenten onderhield over het belang van een goed auteurscontract. Het ontlokte bij hem volgende gedachtestroom - ik citeer hem letterlijk: De uitgever verplicht zich ertoe maandelijks een financiële bijdrage te leveren aan het fonds Vergeten Debutanten, hiermee wordt voorzien in het onderhoud van een groots monument en hij stelde zich daarbij een metershoge zuil voor met daarop alle namen van vergeten debutanten en ernaast een waakvlam in de vorm van een eeuwig flikkerende cursor.
Nog maar zelden heb ik het beklagenswaardige lot van menige debutant cynischer maar tegelijk zo gevat weten verwoorden.

          In diezelfde periode, rond de jaarovergang dus, komt de naam van Margaret Atwood, auteur van o.m. het vermaarde The handmaid's tale, ten tweeden male in de Vlaamse pers ter sprake. Het zou allemaal begonnen zijn met een vriendelijke, uitnodigende mail: Wil je mij je manuscript eens doorsturen? Diezelfde onschuldige vraag had ook al ene Ethan Hawke bereikt ... en ene Hanna Bervoets (alhoewel in haar geval via een omweg, meer bepaald via een onachtzaam personeelslid bij haar uitgever Pluim) ... én, echt waar, Saskia De Coster, beeld- en woordkunstenaar van eigen bodem. Voor een goed begrip dienen we aan te stippen dat niet alleen gerenommeerde auteurs, maar ook al eens debutanten werden belaagd. De titel van het artikel, deze keer van de hand van Guy Stevens, nieuwsgaarder bij Het Nieuwsblad, luidde: Aan één letter had hij genoeg om schrijvers te bestelen. Wat er in het artikel te lezen stond? Je gelooft het niet. We gaan nu even verder met mevrouw De Coster, Saskia voor de intimi.

Uitgerekend tijdens haar vakantie in Venetië vindt Saskia in haar inkomende mail het vriendelijke verzoek om haar manuscript aan haar uitgever te bezorgen. Omdat ze de vraag vreemd vindt, ze is immers op dat ogenblik uitgebreid op vakantie en dan is haar uitgever de laatste die haar zou durven lastigvallen, contacteert ze meteen de brave man, die uit de lucht valt. Laten we er voor alle zekerheid een hackingexpert bijhalen, stelt hij voor. Wat blijkt? Saskia, die op dat ogenblik al enige tijd onder dak is bij Das Mag, is ei zo na het slachtoffer geworden van spoofing: het e-mailadres van de afzender eindigt op @dasmaq.nl; Let op de letter 'q'. Een lepe truc, zeg dat wel, je hoeft niet eens met een of andere vorm van dyslexie gediagnosticeerd te zijn om in dergelijke val te trappen. Laten we, waarde lezer, ter illustratie bij deze stelling een kleine test uitvoeren: neem nu, we bedenken dit ter plekke, de url www.frankfurteralgemeinezeiting.de* of www.storieland.be*. Daar is toch niets mis mee, denk je dan. Dat is net wat die meneer Bernardini, dit is de echte naam van de onverlaat, deed: hij wijzigde één letter of liet er eentje weg en... men was pardoes in de spoofing val getrapt.

Waar de heer Bernardini, notoire manuscriptendief, werd gevat? Op John F. Kennedy International Airport, door de jongens van de FBI. Naar verluidt zou hij gedurende een periode van ruim vijf jaar meer dan 160 valse e-mailadressen en  domeinnamen hebben gebruikt. Zijn motief? Je gelooft het niet, waarde lezer, want bij het verschijnen van het artikel tastte men daarover nog steeds in het duister. Immers, geen enkel van die ontvreemde manuscripten was intussen ergens opgedoken, ook niet op het dark web. Ook werd geen losgeld gevraagd. Een compleet mysterie, zo concludeert Guy Stevens in zijn krant. Maar omdat ondertussen geweten was dat de kerel werkzaam was bij een uitgeversbedrijf, is er het sterke vermoeden dat hij de ontvreemde manuscripten gebruikte, niet omdat hij uit was op enig geldgewin, maar om indruk te maken en op die manier carrière te maken binnen het literaire wereldje. Hij zou nu, in verdenking gesteld voor fraude en identiteitsdiefstal en getooid met een enkelband, in huisarrest zijn proces aan het afwachten zijn.

          Of er een verband is met het fonds Vergeten Debutanten van de heer Van Ammel van hierboven, vraag je je wellicht af? Niet echt, maar het valt ook weer niet zomaar uit te sluiten, want stel even:  een niets vermoedende debutant is wat blij dat hij op een dag een mail ontvangt met het verzoek zijn manuscript aan een uitgever, die hij overigens van haar noch pluimen kent, te bezorgen. Eindelijk iemand die zijn in eigen beheer gepubliceerde korte stukjes weet te waarderen, iemand die in hem een aanstormend literair talent vermoedt. 
Het manuscript van de roman met de sprekende titel 'Volstrekte stilte' wordt meteen opgestuurd. Eerst verneemt de man een hele tijd niets, tot hij op een dag in de lokale boekhandel een roman ziet liggen met de titel 'Verbroken stilte'. Het blijkt een bestseller te zijn, geschreven door auteur die en die. Nietsvermoedend slaat hij het boek open, begint te lezen en verstijft van verbazing: hij staat daar oog in oog met de tekst van zijn eigen manuscript, letter voor letter, woord voor woord.

Om kort te gaan, hij spant een geding aan wegens diefstal van intellectuele eigendom en wint de rechtszaak met de vingers in de neus. Hij, van wie de naam al enige tijd tussen zovele andere ergens op een verlaten stadsplein staat te prijken op een of andere zuil voor vergeten soortgenoten, zal in de kortste keren een beroemdheid worden en in de weeromstuit zal op het plein een tweede monument opgetrokken worden, nog groter dan het eerste, ter vereeuwiging van elke debutant die zich op bijzondere en lucratieve wijze heeft weten te onderscheiden in de wereld van de letteren.

En zo geschiedde: in het harde arduin werd onlangs een eerste naam gebeiteld...

          Je gelooft het niet...

-  einde  -

20/01/2022

* De juiste schrijfwijze is: frankfurterallgemeinezeiting en storyland