Binnen een jaar of zeventig wint artificiële
intelligentie de Nobelprijs voor Literatuur.

(Arnon Grinberg - auteur)

VRAAG:
'Wie is Angelo Mattie?'
ANTWOORD: 
'Als AI-model beschik ik niet over de informatie over alle personen die mogelijk Angelo Mattie heten. Kan je misschien meer context geven over wie je bedoelt? Bijvoorbeeld, is er een bekende persoon met deze naam of bedoel je misschien iemand uit jouw persoonlijke kring?'

     Ik had er sedert de jaarwisseling al een en ander over gelezen en in menig opiniestuk is het nog steeds brandende actualiteit. Ik heb het over ChatGPT, het jongste spraakmakende internetproduct dat pretendeert op basis van 'AI' (artificiële intelligentie) (1) bijzonder accurate teksten te kunnen schrijven.
Uitproberen maar, dacht ik, en derhalve heb ik op datum van 21 maart j.l. een persoonlijk account aangemaakt op www.chat.openai.com. De tekst hierboven is de letterlijke weergave van het antwoord bij de start van mijn chatsessie met de intussen al menigmaal opgehemelde én verguisde GPT-taalrobot. Voor wie het nu alleen maar hoort donderen in Keulen: de app ChatGPT is een machine die geprogrammeerd is om in real time allerlei vragen te beantwoorden met behulp van het Generative Pre-trained Transformer taalmodel.

Bleek dus dat de robot niet veel aankon met de vraag 'wie is...'. Toch was ik niet helemaal ontevreden met zijn antwoord waarin hij immers duidelijk aangaf: 'help mij een beetje op weg zodat ik gerichter kan op zoek gaan in mijn met biljoenen gefragmenteerde informatiestukjes gevulde geheugen'. En dus gaf ik mijn onzichtbare gesprekspartner enige oriënterende context (sic.):

IK:
'Niets dan scherven', 'de Coillies', 'En passant'

     Benieuwd waarmee mijn gesprekspartner nu zou komen aandraven...
In geen tijd stond daar op mijn scherm een foutloos in keurig Nederlands geschreven tekst. Nee, niet in één klap verscheen het antwoord daar, maar letter per letter, nu eens aarzelend, alsof iemand, geen machine maar een persoon van vlees en bloed, naar de beste formulering zocht, dan weer heeldere stukken zinnen uitveegde en herbegon, of nog als een volleerde typist(e) razendsnel een hele alinea produceerde...
 
HIJ/ZIJ:
'Ah, nu wordt het duidelijker. Angelo Mattie is inderdaad een auteur van romans en columns. Hij heeft verschillende boeken gepubliceerd, waaronder 'Niets dan scherven', 'De Coillies' en 'En passant'. 'Niets dan scherven' is een roman uit 2010 die gaat over een man die op zoek gaat naar de waarheid over de dood van zijn broer. 'De Coillies' is een familieroman die zich afspeelt in de jaren 60 en 70 van de vorige eeuw en gaat over het leven van een Vlaamse familie. 'En passant' is een verzameling columns die Mattie heeft geschreven voor verschillende kranten en tijdschriften.
Angelo Mattie heeft inderdaad een website www.angelomattie.be waar je meer informatie over hem en zijn werk kunt vinden.

Dat het antwoord vrij vaag was, dat de robot het opvallend hield bij gemeenplaatsen, dat wie Angelo Mattie van haar noch pluimen kent zich beter rechtstreeks tot een van de courante zoekmachines had gewend. Dat was het, wat ik eerst dacht en waarom had de robot niet aandachtiger mijn website geraadpleegd en daaruit een en ander letterlijk geciteerd? Dan had hij niet die manifeste fout over de verschijningsdatum van 'Niets dan scherven' gemaakt en had hij meteen de achterflaptekst van het boek kunnen overnemen.
Maar er was nog méér aan de hand, zoals de bewering over die columns als zou de heer Mattie die hebben laten verschijnen in verschillende kranten en tijdschriften! Hoe bestond het dat een robot dit vurig maar onvervuld verlangen had ontdekt? Het stak.

     Had ik niet ergens gelezen dat er nog dagelijks aan de robot wordt gesleuteld om hem te bevrijden van zijn kinderziekten, hem gerichter te laten speuren in zijn onmetelijke geheugen, nóg betrouwbaarder te maken? Waarom mijn virtuele gesprekspartner niet een tweede kans gunnen? Ik kreeg een geweldige inval: eens zien of, zoals wordt beweerd, de robot intussen iets had geleerd uit vroegere onnauwkeurigheden in zijn antwoorden... En dus legde ik hem gisteren (datum!)  nogmaals mijn zelfde vraag voor...

IK:
'Wat weet u over de Belgische auteur Angelo Mattie?'

HIJ/ZIJ:
'Ik ben niet bekend met een auteur genaamd 'Angelo Mattie' uit België. Het is mogelijk dat de auteur niet zo bekend is of niet veel heeft gepubliceerd. Als je meer informatie kunt geven zoals de titel van een boek of andere details over de auteur, kan ik proberen om meer te weten te komen over deze persoon.'

Hij was alles vergeten, draaide wat rond de pot om tijd te winnen, vroeg ten tweeden male naar meer oriënterende context...

IK:
'Hij schreef o.m. 'Niets dan scherven' '

HIJ/ZIJ:
'Bedankt voor de extra informatie! Na wat onderzoek kan ik bevestigen dat Angelo Mattie inderdaad een Belgische auteur is en dat 'Niets dan scherven' een van zijn werken is. Het boek werd gepubliceerd in 2014 en is een roman over een man die worstelt met de nasleep van een tragische gebeurtenis en op zoek gaat naar betekenis en genezing.
Het lijkt erop dat Angelo Mattie geen erg bekende auteur is buiten België, maar hij heeft wel meerdere boeken geschreven, waaronder 'Een hart van steen' en 'Nacht in de opera'.
Hopelijk helpt dit antwoord je verder!'


- datum!
- inhoud!
- meerdere boeken geschreven!
- geheugen? corrigeren? Hallucineren (cf infra)

... In geen tijd verscheen op mijn scherm een foutloos in keurig Nederlands geschreven tekst, niet in één klap maar letter per letter, nu eens aarzelend, alsof de schrijver aan de overkant naar de juiste formulering zocht, dan weer heeldere stukken zinnen uitveegde en herbegon, of nog, razendsnel als een volleerde typist(e) een hele alinea produceerde.

Maar wat daar nu over die Angelo Mattie te lezen stond..? JE GELOOFT HET NIET...

(1) artificiële intelligentie: ...

- Nick Cave...
- eens zelf geprobeerd...

nee, er is niets nieuws onder de zon, of toch (het begon met ...) (intussen...) (en nu...)
revolutionair? nooit gezien? zorgwekkend? fantastisch? Van alles iets ... vandaar dit geschrijf: het stof over het Verhaal van Vlaanderen ('geschiedenis' ... maar in zijn kielzog het nóg relevantere 'taal') was nog niet helemaal gaan liggen, of in menige krant werden in allerlei columns, ..., ... artikels gepubliceerd over een thema dat in een hyperbolische vlucht... / de ontwikkelingen, sedert eind 2022 (op amper 3 maanden tijd) snelden de artikels, in de redactiekamers bewrocht, in snel tempo vooruit. En het duurt maar voort. Bij de lectuur van het 26e artikel heb ik afgeklopt: ik lees niet verder, nu begin ik te schrijven.
Maar wees gerust (of net ongerust), waarde lezer, (boutade): hier hebben we het laatste nog niet van gezien; of (Kathleen Cools): hier komen we zeker nog op terug...

En ik zou zeggen, in het licht van wat volgt: 'je gelooft het niet'

-------------------

BROWSER:
Het programma dat wordt gebruikt om websites te bekijken. U hebt een browser nodig om gebruik te kunnen maken van internet. Het meest gebruikte browserprogramma is Chrome. Andere bekende browserprogramma's zijn Explorer (!!!, Edge, Mozilla Firefox en Safari.

ZOEKMACHINE:

Website waar aan de hand van zoekwoorden kan worden gezocht naar informatie op internet. Veelgebruikte zoekmachines zijn Google en Bing. Bij sommige zoekmachines kan men alleen naar Nederlandstalige resultaten zoeken of bijvoorbeeld alleen naar afbeeldingen.

GPT:

GPT staat voor Generative Pretrained Transformer. Kort door de bocht is dat een taalmodel dat ontstaan is door patronen te zoeken in grote hoeveelheden informatie. In dit geval enorme hoeveelheden informatie! Met wat het daar geleerd heeft kan GPT zelf uitgebreid en aardig coherent antwoorden genereren op vragen die je stelt.

CHAT(TEN)

De betekenis van dit Engelse woord is 'babbelen'. Via korte getypte berichtjes in real time met elkaar communiceren. Bij chatten verschijnt de door u getypte tekst bijna direct op het scherm van de andere gebruiker, die direct een berichtje terug kan typen. Om te kunnen chatten is een speciaal chatprogramma nodig. Chatten kan op websites, in spelletjes (zoals Wordfeud) maar ook bijvoorbeeld via WhatsApp.

CHATBOT

Een chatbot is in principe een computerprogramma dat gesprekken tussen mensen (schriftelijk of gesproken) simuleert en verwerkt zodat mensen met digitale apparaten kunnen communiceren alsof ze met een echt persoon communiceren. Een chatbot kan een rudimentair programma zijn dat een eenvoudige vraag beantwoordt met één regel, of een geavanceerde digitale assistent die leert en evolueert en op basis van de verzamelde en verwerkte informatie steeds persoonlijker wordt.

 

TROLLENBOERDERIJ (organisatie) / INTERNETTROL (persoon)

private of publieke organisatie die internettrollen in dienst heeft en/of faciliteert die gerichte propaganda voeren tegen personen, instanties of staten door op internet provocerende of disruptieve berichten te plaatsen, nepnieuws te verspreiden, bedreigingen te uiten e.d

Een verhaal dat de jongste weken fel werd opgepikt in conservatieve media, is dat ChatGPT weigerde een lofdicht aan Donald Trump te schrijven maar dat wel wilde doen voor president Joe Biden.

In ChatGPT zit alleen geschiedenis,
al wat al gezegd en gebeurd is.
Niet wat nog kan komen.
Als we ophouden daarover te praten,
houden we op met samenleven.

(Maxim Februari - Nederlands rechtsfilosoof)